Στο κυριακάτικο φύλλο της Ημερησίας παρουσιάστηκε ένα άρθρο το οποίο υποστήριζε ότι ήρθε η ώρα για πιο φιλεργατικές πολιτικές από όλες τις κυβερνήσεις του Δυτικού κόσμου. Ώς παράδειγμα ανέφερε την αύξηση του κατώτερου μισθού του αμερικανού εργαζομένου μετά από περίπου 10 χρόνια. Αναζητώντας στο Διαδίκτυο περισσότερα, έπεσα σε ένα άρθρο του Στέφεν Ρότς με τίτλο "Φιλεργατική στροφή". Ο αρθρογράφος υποστηρίζει ότι υπάρχει μία τάση μείωσης της συσσώρευσης κεφαλαίου και αναδιανομής της υπεραξίας στα μη προνομιούχα στρώματα του εργαζόμενου κόσμου. Αυτό όμως που είναι σημαντικό στο άρθρο είναι η διαπίστωση ότι οι εργαζόμενοι κατανοώντας την αδυναμία των συνδικαλιστών τους εκπροσώπων να πιέσουν τις κυβερνήσεις προς μεταρρυθμίσεις υπέρ των πολλών, αποτείνονται πλέον στους πολιτικούς τους εκπροσώπους. Η ύπαρξη άλλωστε μειωμένης διαπραγματευτικής ικανότητας για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα (λόγω της χαμηλής εώς μηδενικής συμμετοχής σε σωματεία) ενισχύει ακόμη περισσότερο την παραπάνω άποψη. Μιλάμε πλέον δηλαδή για πολιτική σύγκρουση και όχι συνδικαλιστική.
Ανανέωση: Άρθρο με αντίστοιχο θέμα υπάρχει και στο site του Monthly Review.
Στην Ελλάδα η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ, χωρίς στοχευμένη κατεύθυνση, εφαρμόζει με τη μέθοδο του copy-paste, μοντέλο ανάπτυξης και εφαρμογής πολιτικών ήδη παρωχημένο. Αυτό, σε μια Ευρώπη των 25, σημαίνει την πτώση της χώρας σε όλες τις λίστες με τους δείκτες που αναφέρονται σε οικονομικά ή κοινωνικά μεγέθη. Επίσης επιτίθεται στον κόσμο της εργασίας με αποκοπή εργασιακών δικαιωμάτων, χωρίς ταυτόχρονα να δημιουργεί ευνοϊκό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις. Δηλαδή η πολιτική της κάνει μια τρύπα στο νερό.
Από την άλλη το ΠΑΣΟΚ εγκλωβισμένο ανάμεσα στις πρακτικές του ως κυβέρνηση τα προηγούμενα χρόνια και την προσπάθεια για ανασυγκρότηση και της πολιτικής του ταυτότητας αλλά και της οργανωτικής του δομής, παρουσιάζεται όλο και πιο αδύναμο για να πραγματοποιήσει αξιόπιστη αντιπολίτευση προς τη ΝΔ. Το μόνο ενθαρυντικό σημείο κατά την άποψη μου είναι οι προσπάθειες κοινής αντιπολιτευτικής δράσης εντός Κοινοβουλίου με τον ΣΥΝ. Η τελευταία άλλωστε πρόταση του Παπανδρέου που αφορά τις πολιτικές και δημοκρατικές ελευθερίες πρέπει να αναγνωριστεί ότι χρησιμοποιεί σκέψεις και θέσεις της Ανανεωτικής Αριστεράς οι οποίες εκφράστηκαν τουλάχιστον 20 χρόνια πριν.
Το ΚΚΕ παρωχημένο και αρτηριοσκληρωτικό, αναλώνεται σε μια συντηρητική πολιτικολογία και σε έναν άκρατο καταγγελτικό λόγο. Αυτό έχει ως άμεσο αποτέλεσμα, το "πρωτοπόρο κόμμα της εργατικής τάξης" να μην εκφράζει καθόλου τον κόσμο της εργασίας και να ζει την ουτοπία του κομμουνισμού μέσα στον Περισσό.
Αυτό όμως που εμένα με ενδιαφέρει είναι κατά πόσο είναι ζωντανές οι ιδέες και τα πολιτικά οχήματα της ανανεωτικής, μεταρρυθμιστικής Αριστεράς. Κατά πόσο δηλαδή είναι αναγκαίες σήμερα οι απόψεις για τον προοδευτικό εκσυγχρονισμό, για τον ευρωπαϊκό φεντεραλισμό, για τον δημοκρατικό προγραμματισμό, για τον μεταρρυθμιστικό ρόλο γενικά της Αριστεράς. Ο ΣΥΝ ως το όχημα της ανανεωτικής αριστεράς τα τελευταία χρόνια έπαιξε το ρόλο του στη διαμόρφωση μιας τάσης στην κοινωνία που έχει να κάνει με τον εκσυγχρονισμό της. Και δεν αναφέρομαι στον εκσυγχρονισμό των κυβερνήσεων Σημίτη, αλλά στη δημιουργία προοπτικών που έχουν να κάνουν με την αειφόρο ανάπτυξη της χώρας, με την υπεράσπιση των ατομικών ελευθεριών, με τη μείωση της διαφθοράς στις δημόσιες υπηρεσίες αλλά και σε ένα άλλο μοντέλο ανάπτυξης της οικονομίας. Τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι αυτό το όχημα χάνει λάδια. Καταγγελτικός λόγος, απουσία συγκεκριμένου κυβερνητικού προγράμματος, εγκλωβισμός σε παραμάγαζα, "συνδικαλιστικοποίηση" του πολιτικού σχηματισμού, αντικαπιταλιστική διάθεση χωρίς προτάσεις αλλά και επαναφορά του θολού οράματος της αταξικής κοινωνίας. Δέχεται χωρίς κριτική τις απόψεις των συνδικαλιστών (κυρίως του δημοσίου) με άμεσο αποτέλεσμα τις περισσότερες φορές να εμφανίζεται μόνο ως υπερασπιστής των δικαιωμάτων των εργαζομένων, και χωρίς να εκφράζει συγκεκριμένο πολιτικό σχέδιο για τη χώρα. Αυτό είναι γεγονός ότι σε κοινωνικές συνθήκες οι οποίες χαρακτηρίζονται από έντονες αντιθέσεις, μπορεί να φέρει πρόσκαιρα εκλογικά μόνο αποτελέσματα. Δεν μπορεί έτσι να δώσει προοπτική ούτε στην υπόθεση της Αριστεράς αλλά ούτε και η Αριστερά να είναι μια χρήσιμη δύναμη για τη χώρα. Με την απουσία πολιτικού λόγου από μεριάς ΠΑΣΟΚ δημιουργείται ένα σημαντικός χώρος επαφής και επικοινωνίας για την ανανεωτική αριστερά. Είναι ικανή να πραγματοποιήσει κάτι τέτοιο, χωρίς να μπει βέβαια στη λογική προεκλογικών συνεργασιών με το ΠΑΣΟΚ; Έτσι όπως είναι τα πράγματα δομημένα πιστεύω πως όχι. Αυτό που μένει η δημιουργία κοινωνικών πλατφορμών διαλόγου ανάμεσα σε όμορους χώρους της αριστεράς προς την ενδυνάμωση του μεταρρυθμιστικού λόγου.
6 σχόλια:
Ενδιαφέρον άρθρο. Να προσθέσω πως θεωρώ πολυ σημαντική τη διεθνή "ματιά " του ΣΥΝ, και τη συνεργασία με το κοινωνικό Φόρουμ και τα υπόλοιπα διεθνή κινήματα.
Είναι όντως σημαντική η σχέση του ΣΥΝ με το Φόρουμ και τα κινήματα. Αυτό όμως δεν αναιρεί το γεγονός ότι ως πολιτικό κόμμα είναι αναγκαίο να καταθέσει συγκεκριμένη εναλλακτική πρόταση εξουσίας. Αυτό με στεναχωρεί και μου δημιουργεί αντιφάσεις. Χωρίς πολιτικό σχέδιο διακυβέρνησης της χώρας δεν θα σου δώσει ποτέ κανένας "κυρίαρχος" λαός έτσι απλά τη ψήφο του. Όσο έντονες και αν είναι οι κοινωνικές αντιθέσεις. Παράδειγμα ακόμη και για το άρθρο 16 δεν έχει κατατεθεί επίσημα, συγκεκριμένη πρόταση για την ανάπτυξη του δημόσιου πανεπιστημίου εκτός από κάποιες απόψεις περί αύξησης της χρηματοδότησης.
Όσο αφορά τη διεθνή "ματιά", είναι γεγονός ότι τώρα τελευταία κοιτάζουμε περισσότερο προς το Πόρτο Αλλέγκρε και τον Τσάβες παρά προς την ευρωπαϊκή αριστερά.
Για να μη φανώ πάντως τελείως αρνητικός, να πω ότι αυτή η κατάσταση υπάρχει σε όλη την ευρωπαϊκή αριστερά. Παράδειγμα οι τροτσκιστές της Αγγλίας εκφράζονται μέσα από το Εργατικό κόμμα. Ορίστε οι αντιφάσεις της ευρωπαϊκής αριστεράς.
Ο ΣΥΝ σήμερα κλείνεται μέσα στις αντιφάσεις της ίδιας του της ταυτότητας. Από τη μια είναι ένα μικρό κόμμα, με συναίσθηση της ψηφοθηρικής του αδυναμίας, καθώς είναι εγκλωβισμένος στο δύσκολο χώρο ανάμεσα στο ΠΑΣΟΚ και το ΚΚΕ. Προσπαθεί από τη μια να φανεί διαφορετικό από το ΠΑΣΟΚ και να περιορίσει τις όποιες διαρροές προς τα εκεί και από την άλλη έχει το ΚΚΕ που ασκεί -αναίτια, νομίζω- σκληρότατη επίθεση και "κλέβει" ψήφους -χωρίς να ξεχνάμε την ισχυρότατη κομμουνιστική δύναμη και δράση στα σωματεία, που ο ΣΥΝ μόνο σε ονειρική κατάσταση βλέπει.
Αυτές είναι οι εγγενείς αδυναμίες που μερικές μέσα από προσωπικές τυχοδιωκτικές στάσεις στενεύουν τα περιθώρια κινήσεών του. Παράλληλα, δυσκολίες εντοπίζονται και στο ίδιο το ιδεολογικό υπόβαθρο, όπου χωρίς μαρξιστικές αναφορές προσπαθεί να εξοβελίσει αριστερά κόμματα. Βέβαια στον σκληροπυρηνικό χώρο του μαρξισμού καθίσταται αδύνατο να φανεί μία φωνή αριστερά ανανεωτική (που φαίνεται να μην υπάρχει ούτε με ιδεολογική συγκρότηση ούτε με συνέπεια προτάσεων διακυβέρνησης -όπως λες κι εσύ).
Νομίζω ότι το προσπαθεί να λυθεί το όλο πρόβλημα προτάσεων και ιδεολογικού υπόβαθρου μέσα από κινήσεις εξαιρετικά σημαντικές -που σπάνια όμως προβάλλονται από την ίδια τη συμμαχία, λόγω και των διαφορετικών ρευμάτων (άλλη εγγενής πολιτικο-ιδεολογική αδυναμία). Μάλιστα στο θέμα της προβολής πρέπει να τονίσουμε τη μεγαλύτερη προβολή που έχει από το ΚΚΕ, κάτι που δεν μπόρεσε ακόμα να εκμεταλλευτεί το κόμμα.
Αν ενωσουμε τα σχολια του Μιχαλακη και του Δειμου,εχουμε μια σχεδον πληρη εικονα.Και μια αρχη μιας μεγαλης συζητησης.Να δουμε ποτε θα γινει.
Σκέψου ότι κι εμείς την αποφεύγουμε όταν βρισκόμαστε.
Όλη η Ευρωπαϊκή αριστερά ζει μέσα στις αντιφάσεις της. Μετά από μια στρατηγική ήττα σε επίπεδο ιδεολογικής ηγεμονίας αυτό το θεωρώ αυτονόητο. Αυτό όμως που δεν μπορώ να δεχτώ είναι αυτή η ιδεολογική οκνηρία που διέπει την πλειοψηφία των στελεχών του ΣΥΝ.
Δεν πιστεύω ότι λείπουν οι μαρξικές ή μαρξιστικές αναφορές (τη διαφορά θα την αναφέρω κάποια στιγμή) από την πολιτική του ΣΥΝ. Το πρόβλημα μάλλον είναι ότι υπάρχουν τόσο πολύ ώστε πολλές φορές να γινόμαστε γραφικοί με την αλόγιστη χρήση τσιτάτων.
Για την προβολή του έχω διαφορετική άποψη. Εντούτοις αποδεχόμενος εν μέρει την άποψη της υπερπροβολής, να επισημάνω ότι εάν αποδέκτης αυτής της προβολής είναι ο Βούτσης και ο Στρατούλης τότε καλύτερα να μη μιλάμε και πολύ.
Δημοσίευση σχολίου