Εκτιμήσεις στο τροχάδην

Τα αποτελέσματα των εκλογών της 16^ης Σεπτεμβρίου έδειξαν ότι τελικά ο δικομματισμός δεν ηττήθηκε. Το πλήγμα που δέχτηκε ήταν καρφίτσας και όχι βαριοπούλας. Η τηλεπικοινωνιακή και δημοσκοπική δημοκρατία επικράτησε της δημοκρατικής αντιπαράθεσης επιχειρημάτων και προγραμμάτων. Η εικόνα αλλά και το πολιτικό βάρος του κάθε ηγέτη έπαιξε σημαντικό ρόλο καθ’ όλη τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.

Ο express χαρακτήρας της προεκλογικής διαδικασίας αλλά και το αίσθημα της απαξίωσης του πολιτικού συστήματος δημιουργούσε τις προϋποθέσεις για μια μεγάλη ανατροπή του πολιτικού πεδίου. Ταυτόχρονα η ανικανότητα των «διαχειριστών» του συστήματος για την αντιμετώπιση κρίσεων μικρής και μεγάλης έκτασης επέτρεπε στους υγιώς σκεπτόμενους πολίτες να αισιοδοξούν για μια διαφορετική αντιμετώπιση των πραγμάτων από το σύνολο του εκλογικού σώματος. Είναι γεγονός βέβαια ότι σε περιόδους κρίσεων οι πολίτες λειτουργούν είτε συσπειρωτικά γύρω από την εξουσία είτε αποδομητικά για όλο το πολιτικό σύστημα. Στις φετινές εκλογές υπήρξε μια σημαντική ενίσχυση των μικρών λεγόμενων κομμάτων χωρίς ωστόσο να δοθεί το καίριο πλήγμα.

Τα μηνύματα πολλαπλά και με πολλούς αποδέκτες. Ανακαλύπτει κανείς ότι υπάρχει μια συντηρητικοποίηση της κοινωνίας λόγω της παρουσίας του ΛΑΟΣ και των εκλεκτών βουλευτών του (Βελόπουλος, Πλεύρης, Σεξολόγος Βαϊτσης) στη Βουλή. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι η ψήφος στο ΛΑΟΣ είχε κατά κύριο λόγο μια μορφή διαμαρτυρίας. Ανακαλύπτουμε ότι υπάρχει μια σοβαρή μείωση των ποσοστών της ΝΔ. Αυτό έχει να κάνει με τη φθορά και την ανικανότητα, ταυτόχρονα δε, πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο Κ. Καραμανλής έπεισε τον κόσμο ότι χρειάζονται οι «μεταρρυθμίσεις» και ότι μόνο αυτός είναι ικανός να προχωρήσει μπροστά τη χώρα. Ανακαλύπτουμε επίσης ότι ο κύριος ηττημένος των εκλογών ήταν το ΠΑΣΟΚ και ο πρόεδρός του Γ. Παπανδρέου. Εκλογικίστικοι τακτικισμοί, διλήμματα παλαιάς κοπής, μεγάλη απόσταση λόγων και πράξεων αλλά και το γενικότερο πρόβλημα προσανατολισμού της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας έπαιξαν το καθένα το ρόλο τους. Η ισορροπία τρόμου ανάμεσα σε νεοφιλελεύθερες εφαρμοζόμενες πολιτικές και στη ρητορική περί δίκαιης κοινωνίας οδηγεί σε ένα μη αναγνωρίσιμο (με την έννοια της ταυτότητας και όχι με την έννοια του παρελθόντος) ΠΑΣΟΚ. Οι μετασεισμικές εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ πιθανόν να είναι μεγαλύτερης ισχύος από τον κύριο σεισμό.

Όμως ανακαλύπτουμε και τη δύναμη της Αριστεράς. Μια Αριστερά που έχει πολλές βεβαίως αποχρώσεις αλλά με μια δυναμική που εκφράζεται μέσα από τη νεολαία, τους ενεργούς πολίτες και φυσικά από τους απλούς ανθρώπους που ζουν μια ιδιαίτερα σκληρή πραγματικότητα. Εκτιμώ ότι είναι αναγκαίο όσο ποτέ να επικαιροποιηθούν ιδέες και απόψεις που εκφράζονται από τα ιστορικά ρεύματα της Αριστεράς βάσει των κοινών αξιών τους. Είναι αναγκαίο να προχωρήσουμε σε μια νέα πολιτική πρακτική. Να πετάξουμε από πάνω μας το πανωφόρι του αριστερού «καθωσπρεπισμού» και να φορέσουμε το t-shirt ενός προοδευτικού ριζοσπαστισμού. Το μήνυμα προς τα κόμματα της Αριστεράς ήταν σαφές. Σας δίνουμε το δικαίωμα να είστε πιο δυνατοί στην επόμενη Βουλή αλλά ταυτόχρονα θα σας ελέγχουμε για να δούμε πως θα διαχειριστείτε αυτή τη δύναμη.

Το ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ είναι εξόχως καλό. Φύσει και θέσει αισιόδοξοι άνθρωποι, πιστεύαμε ότι θα πάμε πολύ καλά. Η ψήφος στο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ψήφος διαμαρτυρίας για να φωνάξουν με τον τρόπο τους κάποιοι ότι δεν πάει άλλο. Ήταν ψήφος προειδοποίησης απέναντι στους συστημικούς παίκτες ώστε να χτυπήσει το καμπανάκι του κινδύνου. Ήταν ψήφος στήριξης για την εναλλακτική πρόταση που κατατέθηκε. Ενωτική στη δράση Αριστερά, απεγκλωβισμένη από βεβαιότητες, με αναζήτηση προς μια «νεωτερικής» μορφής Αριστερά. Ήταν όμως και μια θετική ψήφος για όλη τη στάση του ΣΥΝ και των συνιστωσών απέναντι στα μεγάλα θέματα που ανοίξανε την προηγούμενη τετραετία. Ήταν μια θετική ψήφος για το ότι παρουσιάστηκαν προτάσεις για το περιβάλλον, για τη παιδεία, για τις εργασιακές σχέσεις και το ασφαλιστικό. Προφανώς και έχουν να γίνουν ακόμη πολλά. Ας ελπίσουμε ότι θα διαχειριστούμε το 5% με τρόπο θετικό για την Αριστερά και την κοινωνία.