Δημοψήφισμα οι Ευρωεκλογές;

Την Κυριακή, οι Θεσσαλονικείς που πήγαμε να ψηφίσουμε στις αυτοδιοικητικές εκλογές, συναντήσαμε ένα πρωτόγνωρο για τα μεταπολιτευτικά χρόνια φαινόμενο. Την παρουσία πολλού κόσμου στην ουρά για το δημοψήφισμα σε σχέση με την απειλούμενη ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ. Στο δημοψήφισμα λοιπόν, υπήρχε ένα ναι και ένα όχι, χωρίς φυσικά να εκφράζονται ενδιάμεσες προτάσεις που έχουν πέσει στο τραπέζι. Αλλά αυτό είναι ένα δημοψήφισμα. Πρέπει να δίνει καθαρή απάντηση σε καθαρή ερώτηση.

Στην κεντρική πολιτική σκηνή η προσπάθεια για μετατροπή των ευρωεκλογών σε δημοψήφισμα δεν είναι φαινόμενο της μόδας. Είναι σύνηθης πρακτική, συνήθως της αντιπολίτευσης. Τα ερωτήματα τίθενται, οι απαντήσεις όμως που παίρνονται συνήθως είναι διαφορετικές από τις επιδιώξεις του ερωτώμενου. Στοιχειωδώς, ένας επιτελάρχης του κόμματος που θέλει να βάλει την έννοια του δημοψηφίσματος μπροστά, διαβάζει λίγο την πολιτική ιστορία της χώρας και βγάζει τα συμπεράσματα. Για να δούμε λοιπόν. Το 1981 ο Ανδρέας σαρώνει με 48,1%. Στις ευρωεκλογές όμως μετά βίας πιάνει το 40%, ενώ η ΝΔ πέφτει από το 35% στο 30%. Τιμωρητική ψήφο θα λέγαμε. Το 1984 η διαφορά ΠΑΣΟΚ-ΝΔ μειώνεται στις 3 μονάδες αλλά μετά από ένα χρόνο το ΠΑΣΟΚ την ανεβάζει στις 5. Στις ευρωεκλογές του 1989 η διαφορά ΝΔ-ΠΑΣΟΚ είναι 5 μονάδες και μετά θα ανεβεί στις 8. Το 1999 ο Κώστας Καραμανλής κερδίζει τον Σημίτη με 3 μονάδες, αλλά χάνει στις εθνικές του 2000 με 1 μονάδα. Στις βουλευτικές του 2004 η διαφορά ΝΔ-ΠΑΣΟΚ είναι 5 μονάδες ενώ στις ευρωεκλογές πηγαίνει στις 9. Το 2009 οι 4 μονάδες διαφορά του ΠΑΣΟΚ από τη ΝΔ στις ευρωεκλογές εκτοξεύονται στις 10 στις εθνικές.    

Αυτή η μικρή αναδρομή στα αποτελέσματα μας δείχνει ότι δεν είναι και πολύ ασφαλές η μετατροπή των ευρωεκλογών σε δημοψήφισμα. Ακόμη κι αν λειτουργούν ως «τιμωρία». Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι αυτοδιοικητικές εκλογές του 2014 δεν λειτούργησαν σίγουρα ως δημοψηφισματική κάλπη. Τα συμπεράσματα δικά σας.